vadimguzhva
Από τη Μαρία Τσιάκα, PhD, διευθύντρια του Ελληνικού Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών, Institute of Psychiatry King’s College, ψυχοθεραπεύτρια-οικογενειακή θεραπεύτρια
Οι διατροφικές διαταραχές είναι μια πολυπαραγοντική νόσος, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει αποκλειστικά και μόνο μία αιτία για την έναρξή τους. Τελευταίες έρευνες αποδεικνύουν ότι οι διατροφικές διαταραχές είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του περιβάλλοντος που μεγαλώνουμε καθώς και των γονιδίων που έχουμε κληρονομήσει. Οι πιο συνηθισμένες διατροφικές διαταραχές είναι η νευρική ανορεξία, η νευρική βουλιμία και η αδηφαγική διαταραχή. Και οι τρεις τύποι χαρακτηρίζονται από παθολογικές διατροφικές συμπεριφορές και διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος. Παρότι ακούγονται διαφορετικές, πρόκειται για διαταραχές που έχουν κοινό βιολογικό, γενετικό και ψυχολογικό υπόβαθρο, ενώ "χτυπούν" αδιακρίτως φύλου, φυλής, θρησκείας και κοινωνικής τάξης.
Τα βασικά τους χαρακτηριστικά
Η ανορεξία: Χαρακτηρίζεται από συμπεριφορές και σκέψεις με στόχο τον απόλυτο έλεγχο της τροφής και των συναισθημάτων και την αυτοκυριαρχία. Λόγω της διαταραγμένης νευροβιολογίας του εγκεφάλου, ο ασθενής καταφέρνει να υπερνικήσει την ανθρώπινη φύση διαταράσσοντας όλα τα βασικά ένστικτα (πείνα, κορεσμός, πόνος, γεύση). Η βουλιμία: Παρουσιάζει ανάλογες συμπεριφορές, σκέψεις και στόχους. Ο ασθενής με βουλιμία αδυνατεί να ξεπεράσει την ανθρώπινη φύση του, αφού ο εγκέφαλος πολύ συχνά "υποκύπτει" με μανία σε όλα όσα με κόπο προσπαθεί να απαρνηθεί. Επειδή όμως η βουλιμία χαρακτηρίζεται από έντονα υπερφαγικά επεισόδια που πάντα συνοδεύονται από συναισθήματα, όπως ενοχή, απόγνωση, φόβος και κατάθλιψη, συχνά οδηγεί τους ασθενείς σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές (πρακτικές αντιστάθμισης) μέσω καθαρτικών, υπερβολικής άσκησης ή αυτοπρόκλησης εμετών. Η αδηφαγική διαταραχή: Έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά με τη βουλιμία με εξαίρεση την έλλειψη πρακτικών αντιστάθμισης.
Παράγοντες προδιάθεσης
Βιολογικοί - γεννητικοί παράγοντες
Τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι ο υποσιτισμός πυροδοτεί το φόβο των ασθενών απέναντι στην τροφή και στο σώμα, μια διαδικασία στην οποία παίζει ρόλο μια βιολογική αλλαγή στη διαδικασία ανταμοιβής στον εγκέφαλο, αλλά και η απορρύθμιση της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης. Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς καθώς η μείωση των οιστρογόνων συμβάλλει στην εξέλιξη της ασθένειας. Η κληρονομικότητα, τέλος, μπορεί να αυξήσει κατά 50-80% τις πιθανότητες για ανορεξία και βουλιμία.
Διάβασε επίσης: Ψυχογενής βουλιμία: Τι είναι, πώς εκδηλώνεται, τι μπορείς να κάνεις
Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Μια τραυματική εμπειρία, όπως σεξουαλική ή σωματική κακοποίηση ή το bullying στην παιδική ηλικία, επηρεάζει την ανάπτυξη της διατροφικής διαταραχής, καθώς λειτουργεί ως μέσο επούλωσης του τραύματος. Η εξιδανικευμένη εικόνα του αδύνατου και γυμνασμένου σώματος που προωθείται από τα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης δημιουργεί το κατάλληλο περιβάλλον πυροδότησης της νόσου. Επιπλέον, η έντονη ενασχόληση της οικογένειας με τη δίαιτα και την άσκηση και ο πρωταθλητισμός σε αθλήματα που συσχετίζονται με την κατηγορία βάρους μπορεί να πυροδοτήσουν τη νόσο.
Τα πρώτα συμπτώματα
- Έντονη επιθυμία για μείωση βάρους χωρίς να συντρέχει σοβαρός λόγος, π.χ. παχυσαρκία. Τις περισσότερες φορές παρουσιάζεται και ως ανάγκη βελτίωσης της εικόνας που μπορεί να χαρακτηριστεί και ως εμμονή.
- Φόβος κατανάλωσης της τροφής και διχοτόμηση των τροφών σε "καλές" και "κακές".
- Προτίμηση σε συγκεκριμένες "ασφαλείς" τροφές που καταλήγει σε μονοφαγίες.
- Η καθημερινή ενασχόληση με την τροφή, δηλαδή με την επιλογή και την προετοιμασία των γευμάτων, παρεμβαίνει καταλυτικά στην οικογενειακή ζωή οδηγώντας συχνά το άτομο σε συγκρούσεις και αψιμαχίες με τα άλλα μέλη της οικογένειας και του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
