iStock
Από την Ελένη Σόγκα, ειδικευόμενη παθολογικής ογκολογίας, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στο γυναικείο πληθυσμό και ο δεύτερος πιο συχνός τύπος καρκίνου στο γενικό πληθυσμό παγκοσμίως.
Ενθαρρυντική μείωση των "κρουσμάτων"
Μετά από μια αύξηση της συχνότητας του τις τελευταίες δεκαετίες, που αποδόθηκε από τη μία στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης και από την άλλη, στην ευρεία εφαρμογή του προληπτικού ελέγχου για καρκίνο μαστού με μαστογραφία, τα νέα είναι καλά. Τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί η συχνότητα του (σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα από Ευρώπη και Η.Π.Α). Μάλιστα, σε χώρες με οργανωμένα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου, πάνω από το 50% των περιπτώσεων καρκίνου μαστού ανακαλύπτονται στον τακτικό έλεγχο με μαστογραφία και περίπου 30% μετά από ψηλάφηση μάζας στο μαστό. Στη χώρα μας , μάλιστα, το ποσοστό των γυναικών που διαγιγνώσκονται αφού ψηλαφήσουν έναν όγκο στο στήθος είναι υψηλότερο. Αυτή η πρώιμη ανίχνευση της νόσου, μαζί με τη βελτίωση των θεραπευτικών επιλογών, έχουν οδηγήσει σε σημαντική μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού στο δυτικό κόσμο.
Καρκίνος του μαστού και μεταστατικός καρκίνος του μαστού
Με βάση την έκταση της νόσου ο καρκίνος του μαστού χωρίζεται σε δυο κατηγορίες: την πρώιμη και τοπικά προχωρημένη νόσο και τον μεταστατικό καρκίνο μαστού. Η πρώτη κατηγορία αναφέρεται στις περιπτώσεις εκείνες που τα καρκινικά κύτταρα δεν έχουν προχωρήσει πέρα από το μαστό και τους λεμφαδένες της μασχάλης και μπορούν να αφαιρεθούν ολοκληρωτικά με χειρουργική επέμβαση. Στον τοπικά προχωρημένο καρκίνο, είτε έχουμε ένα μεγάλο όγκο στον μαστό (>5 εκ), είτε έναν όγκο με διήθηση μυών, δέρματος ή πολλών λεμφαδένων. Στην περίπτωση αυτή η χειρουργική αφαίρεση του όγκου είναι δύσκολη. Η χορήγηση όμως της χημειοθεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε συρρίκνωση του όγκου και έτσι να γίνει δυνατή η χειρουργική του αφαίρεση. Όσο αφορά στο μεταστατικό, τα καρκινικά κύτταρα έχουν ταξιδέψει μέσω των λεμφαγγείων και των αρτηριών ή φλεβών σε άλλα σημεία του σώματος και έχουν δημιουργήσει εκεί νέες εστίες (μεταστάσεις). Τα όργανα που πιο συχνά προσβάλλονται είναι τα οστά, οι πνεύμονες, το ήπαρ και ο εγκέφαλος. Στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει δυνατότητα χειρουργικής αφαίρεσης του όγκου, με εξαίρεση κάποιες πολύ λίγες επιλεγμένες περιπτώσεις. Μόνο 5% των ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού έχουν εξαρχής μεταστάσεις. Ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού συνήθως αποτελεί υποτροπή του πρώϊμου ή του τοπικά προχωρημένου και μπορεί να συμβεί και χρόνια μετά την αρχική θεραπεία.
Καρκίνος του μαστού - μεταστατικός καρκίνος του μαστού: Οι ομοιότητες
Παρά τη διαφορά στην έκταση της νόσου, ο πρώϊμος και μεταστατικός καρκίνος του μαστού έχουν μερικές ομοιότητες. Έτσι η μορφολογία των κυττάρων στο μικροσκόπιο είναι ίδια ή παρόμοια. Επίσης οι διάφοροι μοριακοί υπότυποι είναι ίδιο και στις δύο κατηγορίες, ενώ τα καρκινικά κύτταρα έχουν πολλές κοινές μεταλλάξεις. Πιο σημαντικό όμως είναι ότι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι ίδια και στις δύο περιπτώσεις.
Διάβασε επίσης: Διάγνωση μεταστατικός καρκίνος του μαστού: 10 πράγματα που είναι καλό να γνωρίζεις
Διάβασε επίσης: Καρκίνος του μαστού: Δωρεάν εκπαιδευτικά σεμινάρια από το Άλμα Ζωής
Και οι διαφορές
Οι διαφορές όμως μεταξύ του πρώϊμου και του μεταστατικού καρκίνου του μαστού είναι περισσότερες. Η πιο θεμελιώδης είναι ο στόχος της θεραπείας: έτσι στον πρώϊμο καρκίνο του μαστού ο στόχος είναι η ίαση, που σημαίνει η αποφυγή της μετάστασης στο μέλλον. Αντίθετα ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού είναι μια νόσος θεραπεύσιμη, αλλά κατά κανόνα όχι ιάσιμη. Παρά το γεγονός ότι η πρόοδος στη θεραπεία του είναι εντυπωσιακή τα τελευταία χρόνια και οι γυναίκες ζουν πολύ περισσότερο και κάποιες για δέκα χρόνια ή περισσότερα, είμαστε επιφυλακτικοί στο να μιλάμε για ίαση για μια ασθενή με μεταστατικό καρκίνο.
Οι θεραπευτικές επιλογές στις δύο περιπτώσεις
Η διαφορά αυτή στον στόχο της θεραπείας μεταφράζεται σε διαφορετικό τρόπο χορήγησης των φαρμάκων. Έτσι με εξαίρεση την ορμονική θεραπεία που χορηγείται για χρόνια, τα υπόλοιπα φάρμακα (χημειοθεραπεία και anti-HER2 παράγοντες) έχουν μια σύντομη και εντατική χορήγηση στη περίπτωση του πρώϊμου καρκίνου. Αντίθετα στον μεταστατικό καρκίνο, οι γυναίκες λαμβάνουν πολλά διαφορετικά φάρμακα σε λιγότερο εντατικοποιημένη χορήγηση και η θεραπεία τους διαρκεί για χρόνια. Στην πρώτη περίπτωση μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για ένα αγώνα ταχύτητας και για ένα μαραθώνιο για τις ασθενείς μετασταστικό καρκίνο.
Μετά τη θεραπεία
Οι διαφορές αυτές στην πρόγνωση και στη διάρκεια της θεραπείας μεταφράζονται σε διαφορετικές ανάγκες για υποστηρικτική αγωγή. Χωρίς να σημαίνει ότι οι γυναίκες με πρώϊμο καρκίνο του μαστού δεν έχουν ανάγκη υποστηρικτικής αγωγής για αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων ενεργειών της θεραπείας, ψυχολογικής υποστήριξης, κατανόηση και στήριξη στο οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον, οι ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του μαστού έχουν τις ανάγκες αυτές σε μεγαλύτερο βαθμό. Ανεξάρτητα όμως από το αν μια γυναίκα έχει πρώϊμο ή μεταστατικό καρκίνο του μαστού, η ανάγκη για λεπτομερή και υπεύθυνη ενημέρωση από την ιατρική ομάδα που είναι υπεύθυνη για την φροντίδα της είναι απαραίτητη. Στη κατεύθυνση αυτή είναι σημαντική η συμβολή των συλλόγων ασθενών που τα τελευταία χρόνια έχουν καταφέρει να προσφέρουν υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις διαφορετικές ανάγκες των γυναικών με πρώϊμο και μεταστατικό καρκίνο του μαστού.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
