Γιατί είμαι φουσκωμένη; Μερικές αιτίες που πρέπει να γνωρίζεις

Αιτίες και στρατηγικές για να ανακουφιστείς από το φούσκωμα σύμφωνα με ειδικούς.

iStock

Αν νιώθεις το στομάχι σου συνεχώς γεμάτο ή φουσκωμένο, δεν είσαι η μόνη. Περίπου το 30% των ανθρώπων, ανεξαρτήτως ηλικίας, αντιμετωπίζουν φούσκωμα, με συμπτώματα όπως αέρια, αίσθηση πληρότητας και πίεσης. Το φούσκωμα μπορεί να εμφανίζεται με ή χωρίς αύξηση του μεγέθους της κοιλιάς, που είναι ορατή με την προεξοχή του στομάχου.

Οι ειδικοί Σαμάν Χαλέσι, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας και Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο CQ της Αυστραλίας, καθώς και Κρις Ίρβιν, Επίκουρος Καθηγητής Διατροφής και Διαιτολογίας στο Πανεπιστήμιο Griffith, εξηγούν σε άρθρο στο Τhe Conversation ότι το φούσκωμα είναι ένα κοινό φαινόμενο που οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, από την παραγωγή αερίων μέχρι την ανισορροπία της μικροχλωρίδας του εντέρου. Αλλά τι ακριβώς προκαλεί αυτή την ενοχλητική αίσθηση; Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που μπορεί να το προκαλούν, και η κατανόηση αυτών μπορεί να σε βοηθήσει να βρεις λύση.

Ο ρόλος των αερίων

Το φούσκωμα είναι στην πραγματικότητα μια σύνθετη κατάσταση που μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, με τα αέρια να παίζουν σημαντικό ρόλο. Η παραγωγή αερίων στο πεπτικό σύστημα είναι μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας της πέψης, και αυτά απελευθερώνονται είτε μέσω του στόματος (ρεψίματα) είτε μέσω του πρωκτού (αέρια).

Κατά μέσο όρο, οι άνθρωποι εκπνέουν περίπου 600–700 χιλιοστόλιτρα αέρα την ημέρα, προκαλώντας περίπου 14 αέρια την ημέρα. Ωστόσο, δεν υπάρχει ακριβής αριθμός για το φυσιολογικό ποσό αερίων που παράγεται, καθώς το σώμα κάθε ατόμου είναι διαφορετικό. Το φούσκωμα μπορεί να συμβεί λόγω συσσώρευσης αερίων, υπερβολικής παραγωγής αερίων, αλλαγής στην ταχύτητα και κίνηση των αερίων ή αυξημένης ευαισθησίας του εντέρου.

Μια ασταθής μικροχλωρίδα του εντέρου μπορεί να οδηγήσει σε υπερπαραγωγή αερίων, κάτι που συμβαίνει όταν υπάρχει ανισορροπία ανάμεσα στους "καλούς" και "κακούς" μικροοργανισμούς που ζουν στο έντερό μας. Όταν οι "καλοί" μικροοργανισμοί δεν είναι αρκετοί ή δεν λειτουργούν σωστά, οι "κακοί" μικροοργανισμοί μπορεί να αυξάνονται, προκαλώντας επιπλέον αέρια και φούσκωμα.

Η μικροχλωρίδα του εντέρου

Το ανθρώπινο σώμα φιλοξενεί πάνω από 40 τρισεκατομμύρια μικρόβια, και η ισορροπία τους είναι βασική για την υγεία μας. Οι μικροοργανισμοί αυτοί βοηθούν στη διαδικασία της πέψης, ειδικά στη ζύμωση των φυτικών ινών από τις τροφές που καταναλώνουμε. Ένα από τα παραπροϊόντα αυτής της διαδικασίας είναι το υδρογόνο, το οποίο προκαλεί φούσκωμα.

Τα περισσότερα από αυτά τα μικρόβια βρίσκονται στο παχύ έντερο, αλλά αν υπερβολικός αριθμός μικροβίων εγκατασταθεί στο λεπτό έντερο, κάτι που ονομάζεται υπερφόρτωση του λεπτού εντέρου με βακτήρια (SIBO), αυτό μπορεί να προκαλέσει υπερπαραγωγή αερίων και, συνεπώς, φούσκωμα.

ΣΕΕ, δυσανεξία στη λακτόζη και FODMAPs

Ορισμένες πεπτικές διαταραχές, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ), η δυσανεξία στη λακτόζη ή τα τρόφιμα που περιέχουν FODMAPs (φερόμενα ολιγο-, δι- και μονο-σακχαρίδια και πολυόλες), μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του φουσκώματος. Οι άνθρωποι με ΣΕΕ αντιμετωπίζουν αλλαγές στον τόνο των μυών του εντέρου και μεγαλύτερη ευαισθησία στα αέρια, κάτι που συμβάλλει στο φούσκωμα.

Η δυσανεξία στη λακτόζη προκαλεί προβλήματα πέψης για άτομα που δεν μπορούν να αφομοιώσουν τη λακτόζη, το σάκχαρο του γάλακτος, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αέρια και φούσκωμα. Τα FODMAPs, που βρίσκονται σε τροφές όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια και γαλακτοκομικά προϊόντα, μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην παραγωγή αερίων και την εμφάνιση φουσκώματος, ιδιαίτερα σε άτομα με πεπτικές διαταραχές.

Άλλοι παράγοντες: αλάτι, ορμόνες και καταπίεση αέρα

Εκτός από τους παραπάνω λόγους, το φούσκωμα μπορεί να προκαλείται από άλλους παράγοντες. Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού προκαλεί κατακράτηση υγρών, με αποτέλεσμα την αύξηση της κοιλιακής πίεσης και φούσκωμα. Επίσης, πολλές γυναίκες βιώνουν φούσκωμα λόγω των ορμονικών αλλαγών κατά την περίοδο της έμμηνου ρύσεως, κυρίως κατά την έναρξη της περιόδου, όταν η κατακράτηση υγρών κορυφώνεται.

Ακόμη, η κατάποση αέρα ενώ τρως ή πίνεις, είτε μιλάς είτε βιάζεσαι, μπορεί να αυξήσει την ποσότητα του αέρα που καταλήγει στο γαστρεντερικό σύστημα, με αποτέλεσμα το φούσκωμα. Τα ανθρακούχα ποτά και το φαγητό με ταχύτητα είναι οι κύριοι παράγοντες για την καταπίεση αέρα.

Πώς να μειώσεις το φούσκωμα;

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να μειώσεις το φούσκωμα. Μερικές συμβουλές περιλαμβάνουν:

Να αποφεύγεις τρόφιμα που παράγουν αέρια, όπως κρεμμύδια, λάχανο, μπρόκολο και όσπρια.
Να μειώσεις την κατανάλωση γαλακτοκομικών, αν έχεις δυσανεξία στη λακτόζη.
Να πίνεις νερό αντί για αναψυκτικά και να περιορίσεις την κατανάλωση αλκοόλ.
Να καταναλώνεις προβιοτικά, όπως γιαούρτι και ζυμωμένα τρόφιμα, που βοηθούν στη ρύθμιση της μικροχλωρίδας.
Να κάνεις περισσότερη άσκηση για να βοηθήσεις στην απομάκρυνση των αερίων.
Να τρως πιο αργά, αποφεύγοντας την κατάποση αέρα.

Πότε να επισκεφτείς γιατρό

Συνήθως, το φούσκωμα υποχωρεί σύντομα και δεν αποτελεί ανησυχητικό πρόβλημα. Ωστόσο, αν τα αέρια είναι έντονα και επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής σου ή συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα όπως εμετό, διάρροια, δυσκοιλιότητα ή ακούσια απώλεια βάρους, καλό είναι να επισκεφτείς το γιατρό σου για περαιτέρω έλεγχο.