Credit:CentralITAlliance
Συνεργάστηκε η Λίζα Βάρβογλη, ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια- νευροψυχολόγος, επιστημονική συνεργάτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.
Η κρίση πανικού είναι μια ψυχική διαταραχή που εκδηλώνεται με σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα και χαρακτηρίζεται από αιφνίδιες και επαναλαμβανόμενες προσβολές έντονου άγχους, τις κρίσεις πανικού. Εάν έχεις πάθει κρίση πανικού, βιώνεις πολύ έντονο άγχος και φόβο για τη ζωή σου.
Πότε εμφανίζεται η κρίση πανικού;
Μπορεί να προκύψει ξαφνικά, σε ανύποπτο χρόνο, αλλά μπορεί και να έλθει κατόπιν… ραντεβού, έπειτα από περίοδο αυξημένου άγχους, γενικευμένης ανησυχίας, έντασης ή θλίψης. Πιθανόν να αποτελεί σύμπτωμα κατάθλιψης ή φοβίας, μπορεί όμως να συμβεί και το αντίστροφο, δηλαδή να ξεκινήσει μια φοβία έπειτα από κρίση πανικού, π.χ., στο αεροπλάνο, σε ένα ψηλό κτίριο, στο ασανσέρ ή ανάμεσα στο πλήθος. Όπως και να είναι, πάντως, η κρίση πανικού θεωρείται, πλέον, μία από τις πιο δυσάρεστες καταστάσεις που μπορεί να βιώσει κάποιος.
Διάβασε επίσης: 10 tips να μειώσεις το άγχος στην κάθε σου μέρα
Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι;
- Τα στατιστικά στοιχεία «μιλούν» για ποσοστό που κυμαίνεται από 1% έως 4% του πληθυσμού το οποίο εκδηλώνει κάποια στιγμή στη ζωή του κρίσεις πανικού.
- Η συχνότητα, πάντως, είναι μεγαλύτερη σε ανθρώπους μεταξύ 20 και 40 χρόνων.
- Επίσης, οι γυναίκες κινδυνεύουν έως και 3 φορές περισσότερο σε σχέση με τους άνδρες να εκδηλώσουν τέτοιο επεισόδιο.
«Γιατί συμβαίνει σε εμένα;»
Οι επιστήμονες δεν ξέρουν γιατί κάποιοι άνθρωποι αναπτύσσουν αγχώδεις διαταραχές και κάποιοι άλλοι όχι. Γι’ αυτό και μιλούν για καταστάσεις που τις προκαλούν παρά για αίτια, καθώς αυτά είναι πράγματι δύσκολο να εντοπιστούν με σαφήνεια και βεβαιότητα.
Έτσι, κάποιες σωματικές ενοχλήσεις, π.χ., σφίξιμο στο στομάχι, ταχυπαλμία, τρέμουλο, δύσπνοια που μπορεί να προκληθούν με διάφορες αφορμές (επικείμενες εξετάσεις, ένα ταξίδι, μια σημαντική συνάντηση κ.λπ.), μετά από έναν καυγά ή μια προσβολή ή το λαχάνιασμα έπειτα από σωματική άσκηση, μπορεί να μεγεθυνθούν από έναν αγχώδη άνθρωπο και να οδηγήσουν στον πανικό.
Μπορεί, πάλι, να μη συντρέχει κανένας λόγος αναστάτωσης. Παρ’ όλα αυτά, και κάποιες αρνητικές σκέψεις ή έμμονες ιδέες μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα τέτοια που κλιμακούμενα να οδηγήσουν στον πανικό.
Πώς θα αναγνωρίσεις μια κρίση πανικού;
Οι περισσότεροι άνθρωποι που παθαίνουν για πρώτη φορά κρίση πανικού πιστεύουν πως έχουν πάθει έμφραγμα, εγκεφαλικό ή νομίζουν ότι κάτι τους συμβαίνει και... «τρελαίνονται» – τόσο σφοδρά είναι τα συμπτώματα που παρουσιάζουν.
Συνήθως τα συμπτώματα της κρίσης πανικού διαρκούν 5 με 10 λεπτά (από τις πρώτες ενδείξεις μέχρι την κορύφωση), αλλά κάποια μπορεί να κρατήσουν περισσότερο. Κατά γενική ομολογία πάντως, δεν υπάρχει αντικειμενικός τρόπος για να αξιολογηθεί το πώς βιώνει κανείς ό,τι συμβαίνει μέσα στο σώμα του. Ακόμη και η αίσθηση του πόνου είναι απολύτως υποκειμενική και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο επικεντρώνεται κανείς σε αυτήν και τη μεγεθύνει ή, αντίθετα, βρίσκει τρόπους για να χαλαρώσει. Ωστόσο, οι ειδικοί έχουν «απομονώσει» κάποια συμπτώματα τα οποία περιλαμβάνουν:
- Ταχυπαλμία.
- Πόνο στο στομάχι.
- Ζαλάδα, ναυτία.
- Δύσπνοια, αίσθηση πνιγμού.
- Τρέμουλο ή μούδιασμα στα χέρια.
- Εξάψεις ή ρίγη.
- Παραισθήσεις ή παραμορφωμένη αντίληψη.
- Τρόμο και αίσθηση ότι κάτι τρομερό πρόκειται να συμβεί που δεν μπορούμε να το αποφύγουμε.
- Φόβο ότι χάνεται ο έλεγχος.
- Φόβο θανάτου.
Προσοχή! Δεν παρουσιάζονται όλα τα συμπτώματα σε όποιον πάθει μία κρίση πανικού. Όταν όμως εμφανίζονται τουλάχιστον 4 συμπτώματα σε 4 επεισόδια πανικού τα οποία συμβαίνουν μέσα σε διάστημα 4 εβδομάδων, τότε θεωρείται ότι ο ασθενής πάσχει από διαταραχή πανικού.
Πώς αντιδρά ο οργανισμός στην κρίση πανικού;
- O αυξημένος φόβος ή το άγχος οδηγούν αυτόματα στην επιτάχυνση της αναπνοής. Το σώμα μοιάζει σαν να προετοιμάζεται για τον κίνδυνο διοχετεύοντας περισσότερο οξυγόνο στους μυς, ώστε να είναι έτοιμοι για δράση και φυγή. Επειδή όμως συνήθως δεν ακολουθεί φυγή αλλά καθήλωση, οι μύες δε δουλεύουν.
- Το αποτέλεσμα είναι η μείωση του διοξειδίου του άνθρακα και, κατά συνέπεια, του ασβεστίου στο αίμα. Το ασβέστιο όμως είναι που κάνει τους μυς να εργάζονται συνεχόμενα και απαλά, αντίθετα η μείωσή του προκαλεί μυϊκές συσπάσεις.
- Αυτό γίνεται αισθητό σαν μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στο στόμα, το πρόσωπο, τα χέρια και τα πόδια, αλλά και σφίξιμο στο λαιμό και στο στήθος.
- Ταυτόχρονα, η αλλαγή στην περιεκτικότητα διοξειδίου του άνθρακα οδηγεί σε μείωση της αιμάτωσης του εγκεφάλου, που γίνεται αισθητή σαν ζαλάδα ή σκοτοδίνη.
- Όπως είναι αναμενόμενο, τα συμπτώματα αυτά αυξάνουν το φόβο και οδηγούν σε ακόμη πιο γρήγορη αναπνοή. Με τον τρόπο αυτό κλιμακώνεται η κατάσταση και ο πάσχων οδηγείται στον πανικό.
Πώς θα την αντιμετωπίσεις;
Το πρώτο που πρέπει να έχεις στο μυαλό σου είναι πως τα συμπτώματα αυτά δεν είναι επικίνδυνα και δεν πρόκειται να πάθεις κάτι κακό. Επίσης, να θυμάσαι ότι θα αρχίσουν να υποχωρούν σε λίγα λεπτά.
Προσπάθησε να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου, σταμάτα αυτό που κάνεις και συγκεντρώσουν στην αναπνοή σου. Για να εμποδίσεις το μυαλό σου να πλάθει σενάρια, κράτησέ το απασχολημένο. Επανάλαβε μέσα σου μια φράση ή το ρεφρέν ενός τραγουδιού σαν ένα είδος «μάντρα».
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για υγεία, διατροφή και γυμναστική στο shape.gr
