Από τη Μαλού Λαρσινού, health & wellness lifestyle coach και συνιδρύτρια του namatribe.gr (@maloularsinou).
Το κεφάλαιο "στρες"
Το στρες είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας όταν αυτός έρχεται αντιμέτωπος με κάτι νέο ή και απαιτητικό. Προκαλεί την απελευθέρωση της αδρεναλίνης και της κορτιζόλης, οι οποίες μας επιτρέπουν να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις, να ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις και να παραμένουμε σε εγρήγορση. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι το στρες πρέπει να υπάρχει στη ζωή μας έως ένα σημείο και αυτό γιατί μας κάνει καλό.
Το χρόνιο στρες
Το πρόβλημα είναι όταν το στρες γίνεται χρόνιο και το βιώνουμε με το μυαλό, το σώμα και την ψυχή μας. Το χρόνιο στρες, όταν δηλαδή έχουμε άγχος καθημερινά, κάνει τον οργανισμό μας να είναι συνέχεια σε εγρήγορση, να εκκρίνει πολύ παραπάνω κορτιζόλη και αδρεναλίνη από αυτό που χρειάζεται. Τι συμβαίνει όταν χτυπάμε κόκκινο λοιπόν; Το πεδίο μάχης του στρες είναι μέσα μας. Αυτό το φούσκωμα που νιώθουμε μόλις αγχωνόμαστε, όχι, δεν είναι στο μυαλό μας. Το εντερικό νευρικό σύστημα έχει 500 εκατομμύρια νευρώνες που είναι άμεσα συνδεδεμένοι με το κεντρικό νευρικό σύστημα.
Όταν λοιπόν αγχωνόμαστε, οι νευρώνες αυτοί επηρεάζονται, με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν τη λειτουργία του εντέρου. Τα κακά βακτήρια αυξάνονται και το σώμα μας μπαίνει σε κατάσταση πολέμου με τον ίδιο του τον εαυτό. Αυτός είναι και ο λόγος που ακούμε ότι πολλά αυτοάνοσα προκαλούνται από το άγχος. Τα αυτοάνοσα εμφανίζονται όταν το σώμα επιτίθεται στον ίδιο του τον εαυτό.
Οι ορμόνες του στρες
Οι ορμόνες του στρες επηρεάζουν το αναπνευστικό και το καρδιαγγειακό μας σύστημα. Κατά τη διάρκεια της αντίδρασης στο στρες η αναπνοή επιταχύνεται, προκειμένου να αυξηθεί το οξυγόνο στο αίμα. Τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται και διοχετεύουν περισσότερο οξυγόνο στους μυς, ώστε να τους δυναμώνουν σε περίπτωση που χρειαστεί να λάβουμε δράση και να αντιμετωπίσουμε την απειλή.
Αυτό, όμως, αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Το χρόνιο στρες κάνει την καρδιά να εργάζεται πολύ σκληρά για μεγάλη διάρκεια. Όταν η αρτηριακή πίεση ανεβαίνει συχνά, αυξάνονται και οι κίνδυνοι εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιακής προσβολής.
Το συκώτι, όταν βρίσκεσαι σε κατάσταση άγχους, παράγει επιπλέον σάκχαρο (γλυκόζη) για να μας δώσει ενέργεια να "πολεμήσουμε" τη στρεσογόνα κατάσταση.
Αν βιώνεις χρόνιο στρες, μπορεί ο οργανισμός να μην είναι σε θέση να συμβαδίσει πια με αυτή την επιπλέον αύξηση γλυκόζης. Έτσι, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Διαβάζοντας τα παραπάνω, το πιο πιθανό είναι να... αγχώθηκες. Αξίζει; ΟΧΙ! Γιατί; Γιατί υπάρχουν γρήγοροι καθημερινοί τρόποι που μας βοηθούν να μειώσουμε το στρες τώρα αλλά και στο μέλλον.
Τα 7 καλά της μοίρας σου ή, αλλιώς, οι πολύ απλοί τρόποι για να μει΄ψσεις το στρες:
‣ Φτιάξε τον κοινωνικό κύκλο σου: Η ύπαρξη ενός υποστηρικτικού κοινωνικού κύκλου έχει αποδειχτεί πως μας βοηθά μέχρι και 80% να καταπολεμήσουμε το στρες. Έχουμε ανάγκη να μοιραζόμαστε, να συμβουλευόμαστε και να ερχόμαστε σε επαφή με ανθρώπους που μας στηρίζουν, μας δίνουν την ευκαιρία να μοιραστούμε κάθε σκέψη μας χωρίς φόβο ή ντροπή. Η επιλογή των ανθρώπων που επιλέγουμε να έχουμε δίπλα μας είναι καταλυτική για την ψυχική μας υγεία.
‣ "Άκουσε" το στρες σου: Πολλές φορές δεν έχουμε την επιλογή να πάρουμε την κολλητή μας ή τη μαμά μας για να γκρινιάξουμε. Η επόμενη καλύτερη επιλογή που έχουμε είναι να μιλήσουμε στον εαυτό μας. Πώς; Μπροστά στον καθρέφτη. Ρώτησέ τον, λοιπόν, γιατί έχει άγχος και τι πρέπει να κάνει για να καταπολεμήσει την κατάσταση. Θύμισέ του του πόσα έχει καταφέρει για να είναι εδώ που είναι. Αγκάλιασέ τον και πες του ότι όλα θα πάνε καλά. Χάρισέ του το μεγαλύτερο χαμόγελό σου και το άγχος θα φύγει.
‣ Κάνε το χιούμορ σύμμαχό σου: Το γέλιο απελευθερώνει ενδορφίνες, οι οποίες βελτιώνουν τη διάθεση και μειώνουν τα επίπεδα των ορμονών που προκαλούν το στρες. Επίσης, ξεγελά το νευρικό σύστημα και μας κάνει να νιώθουμε ήρεμοι και ανάλαφροι.
‣ Ασκήσου (έστω και για 1 λεπτό): Άσκηση δεν είναι μόνο το γυμναστήριο ή μια απαιτητική προπόνηση τρεξίματος. Το σώμα έχει ανάγκη την κίνηση. Ένας σύντομος περίπατος γύρω από το γραφείο ή ακόμα και μια μικρή βόλτα στον όροφο είναι αρκετά για να προσφέρουν άμεση ανακούφιση σε μια στρεσογόνα κατάσταση.
‣ Κοιμήσου (περισσότερο και καλύτερα): Είμαι βέβαιη πως δεν είναι λίγες οι φορές που έχεις χάσει τον ύπνο σου λόγω του άγχους. Την ίδια στιγμή, όμως, η έλλειψη ύπνου είναι βασική αιτία πρόκλησης στρες. Αυτός ο φαύλος κύκλος αποπροσανατολίζει την επικοινωνία εγκεφάλου - σώματος με αρνητικά αποτελέσματα. Φρόντισε να κοιμάσαι αρκετά και ποιοτικά. Κλείσε την τηλεόραση νωρίτερα, χαμήλωσε τα φώτα και δώσε στον εαυτό σου χρόνο να χαλαρώσει πριν πας για ύπνο.
‣ Πάρε βαθιές αναπνοές: Η συμβουλή "πάρε μια βαθιά ανάσα", αν και κλισέ,
είναι άκρως αποτελεσματική. Αφιέρωσε από 3 έως 5 λεπτά – μόνο! Βρες μια άνετη θέση. Είσπνευσε και έκπνευσε αργά και βαθιά, εστιάζοντας στους πνεύμονές σου καθώς διαστέλλονται πλήρως στο στήθος σου. Οι βαθιές αναπνοές οξυγονώνουν το αίμα και συμβάλλουν στην ηρεμία του νευρικού συστήματος.
‣ "Φάρμακό σου ας γίνει η τροφή σου": H επιλογή του φαγητού έχει την ικανότητα να μειώσει αλλά και να αυξήσει το άγχος. Όλες οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι η ποσότητα και η ποιότητα των θρεπτικών συστατικών που προσλαμβάνουμε καθημερινά επηρεάζει τα σημεία του νευρικού συστήματος που ελέγχουν τα συναισθήματα και τη διάθεση. Για καλή μας τύχη, η μεσογειακή διατροφή ενδείκνυται για την καταπολέμηση του στρες. Ψάρια, πουλερικά, φρούτα, λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και καλά λιπαρά είναι οι καλύτερες επιλογές.
Όταν το σώμα σου εκπέμπει SOS: 6 σημάδια ότι βρίσκεσαι υπό συνεχές στρες